Wat is duurzame mobiliteit?
De term duurzame mobiliteit gaat veel verder dan het terugdringen van emissies. De transportsector heeft het potentieel om het leven en de bestaansmiddelen van miljarden mensen te verbeteren. De sector moet echter niet alleen aan de huidige behoeften van de mensen voldoen, maar ook klaar zijn om te reageren op de verwachtingen van de toekomstige generaties: dit is de essentie van duurzame ontwikkeling. De Raad van Ministers van Verkeer van de Europese Unie heeft een duurzaam transportsysteem gedefinieerd als een systeem dat "individuen, bedrijven en de samenleving toegang geeft tot en de mogelijkheid biedt van ontwikkeling, op veilige wijze en in overeenstemming met de gezondheid van mens en ecosysteem en dat gelijkheid binnen en tussen opeenvolgende generaties bevordert."
De Verenigde Naties hebben duurzaam transport gedefinieerd als "het aanbieden van diensten en infrastructuur voor de mobiliteit van mensen en goederen—waardoor de economische en sociale ontwikkeling voor huidige en toekomstige generaties wordt bevorderd—op een veilige, betaalbare, toegankelijke, efficiënte en veerkrachtige manier, waarbij de uitstoot van koolstof en andere emissies en milieueffecten tot een minimum worden beperkt."
Een reeks innovatieve mobiliteitstrends, waaronder gedeelde mobiliteit en het leveren van betaalbare en duurzame mobiliteitsopties voor mensen, kunnen bijdragen aan het bereiken van wereldwijde duurzaamheidsdoelstellingen.
Transport is geen doel op zich, maar eerder een middel om mensen toegang te geven tot wat ze nodig hebben: werk, markten en goederen, sociale interactie, onderwijs en een hele reeks andere diensten die bijdragen aan een gezond en bevredigend leven.
High-Level Advisory Group in Sustainable Transport van de secretaris-generaal van de VN
Gedeelde mobiliteit
Gedeelde mobiliteit kan een belangrijke rol spelen bij de vermindering van de uitstoot en verkeerscongestie. Door verschillende transportmiddelen (zoals auto's, scooters, e-bikes) te delen, kunnen we voorkomen dat eigen voertuigen het grootste deel van de dag stilstaan. En we kunnen het gebruik van voertuigen optimaliseren door meer te doen met minder. “NOwnership", waarbij mensen geen eigenaar zijn van het transportmiddel maar betalen per gebruik, verandert nu al onze gewoonten, vooral in stedelijke gebieden. Volgens onderzoek uitgevoerd door MIT naar de voordelen van gedeelde mobiliteit, zou dit type mobiliteit ook de bezetting van parkeerplaatsen in steden met 86 procent kunnen verminderen. Daardoor komt kostbare openbare ruimte vrij en kan de manier waarop ruimte wordt gebruikt, radicaal worden herzien.
Openbaar vervoer
Verbeteren van de kwaliteit en kwantiteit van openbaar vervoer is een van de meest efficiënte manieren om zowel de uitstoot als de verkeerscongestie te verminderen. De echte concurrent van collectief vervoer is individueel vervoer. Dus het is van cruciaal belang om diensten van goede kwaliteit en met een hoge frequentie aan te bieden.
Landen of steden die het meest investeren in openbaar vervoer systemen, hebben ook het hoogste aandeel in de verdeling over vervoerswijzen (‘modal split’). Uit een recente studie is bijvoorbeeld gebleken dat de beschikbaarheid van spoorweginfrastructuur en -diensten een rechtstreekse invloed heeft op de vervoerswijzeverdeling en de uitstoot van broeikasgassen.
Slimme mobiliteit
Digitale technologieën maken geautomatiseerde mobiliteit en slim verkeersbeheer mogelijk, waardoor het vervoer efficiënter wordt en de uitstoot daalt. Slimme transportsystemen gaan een sleutelrol spelen bij het efficiënter maken van de mobiliteit op onze wegen, op het water en in de lucht.
De persoon-tot-persoon, voertuig-tot-voertuig en voertuig-tot-infrastructuur connectiviteit, kunnen bijvoorbeeld duurzame vervoerskeuzes ondersteunen, multimodaal vervoer mogelijk maken, de toegang tot openbaar vervoer verbeteren en verkeerscongestie en brandstofverbruik verminderen. Connectiviteit kan de keuze voor de vervoerswijze en route optimaliseren, de verkeersdoorstroming verbeteren en het brandstofverbruik verminderen. Geautomatiseerde voertuigcontrole belooft de energie-efficiëntie, de veiligheid en het gebruiksgemak te verbeteren. Met elk niveau van automatisering en verbeterde connectiviteit, daalt het brandstofverbruik.
Toegang tot mobiliteit
Duurzame mobiliteit omvat ook het belangrijke begrip van toegang tot mobiliteit, ongeacht inkomen of locatie.
Duurzame mobiliteit houdt ook een gelijke mate van toegankelijkheid in, met bijzondere aandacht voor de meer kwetsbare bevolkingsgroepen en de geografische gebieden die met sociale uitsluiting worden bedreigd.
Wandelen en fietsen
De bevordering van ‘zachte’ mobiliteit is een eenvoudige manier om de uitstoot te verminderen en de levenskwaliteit te verbeteren, vooral in stedelijke gebieden.
Veiligheid
Verkeersongevallen zijn een van de belangrijkste oorzaken van vermijdbare sterfte. Uit een recent rapport van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) blijkt dat elk jaar 1,35 miljoen mensen omkomen op onze wegen. En het is de belangrijkste doodsoorzaak voor kinderen en jonge volwassenen tussen 5 en 29 jaar. Elk jaar raken nog eens tientallen miljoenen mensen gewond of gehandicapt. Duurzame mobiliteit moet ook veilig zijn. Door gebruik te maken van technologie en innovatie zal het aantal doden en gewonden in het verkeer worden teruggedrongen.
Het verminderen van de uitstoot van elk transportmiddel
Parallel met het verhogen van de efficiëntie is ‘defossilisering’ van het transport van vitaal belang. Ongeveer 200 jaar lang hebben we op fossiele energiebronnen vertrouwd voor transport. We moeten overschakelen op hernieuwbare bronnen, en snel. Dit betekent een fundamentele verschuiving waarvoor we alle oplossingen nodig hebben.
1 https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/PRES_01_131
2 https://www.weforum.org/agenda/2021/04/future-of-transport-sustainable-d...
3 Gallo, M.; Amo Guevara, A. A Model for Estimating the Impact of National Transport Investments on the Rail Modal Share and Greenhouse Gas Emissions. In Proceedings of the 2019 IEEE International Conference on Environmental and Electrical Engineering and 2019 IEEE Industrial and Commercial Power Systems Europe (EEEIC/I&CPS Europe), Genova, Italy, 10–14 June 2019; pp. 369–373.
4 World Health Organization. Global Status Report on Road Safety 2018; WHO Document Production Services; World Health Organization: Geneva, Switzerland, 2018.