Duurzaamheid
21.01.2020

Dapper en innovatief: Toby Heaps, man van transparantie

Tekst: Matt Potter

 
Toby Heaps is de oprichter en CEO van Corporate Knights, een toezichthoudende organisatie die ‘schoon kapitalisme’ promoot. Ieder jaar neemt hij het initiatief om een lijst op te stellen van de 100 meest duurzame organisaties ter wereld (The Global 100 World’s Most Sustainable Corporations). Wij interviewden hem voor Neste’s serie over innovatieve mensen die hard bouwen aan een duurzame toekomst.

 
Wat gemeten wordt, wordt gemanaged.
 
Wij vroegen de Canadese duurzaamheidsstrijder, oprichter en CEO van Corporate Knights en grondlegger van de Global 100 World’s Most Sustainable Corporations, naar het werk van zijn organisatie. Voor een zakelijk interview is zijn missie van vijf woorden verfrissend direct. Voor een voorvechter van duurzaamheid is het verrassend zakelijk.
 
Het komt dan ook niet als een verrassing dat Tony Heaps bij zowel grote bedrijven als bij duurzaamheidstrijders overkomt als een vreemde eend in de bijt. Hij heeft ervaring in academica, stadbestuur, het bedrijfsleven en de politieke lobbywereld. Sinds 2002 leidt hij zijn eigen geesteskind Corporate Knights, een onderzoeks- en monitoringsorganisatie dat ook een kwartaalmagazine met dezelfde naam uitbrengt. Het bedrijf promoot, zoals Heaps het noemt, ‘Schoon Kapitalisme’. Heaps zelf is charmant maar ook intens. Wanneer hij praat, praat hij zacht, duidelijk en snel.
 
Corporate Knights is een van de meest duurzame bedrijven ter wereld. Wat hun werk waardevol maakt is echter niet een plek op die jaarlijkse ranglijst. Het is de methodische, holistische kijk op duurzaamheid met betrekking tot milieutechnische en sociale factoren en social governance. Dit maakt dat ze opvallen in een landschap dat overspoeld is met Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen en greenwashing.
 
De suggestie dat Heaps met een zakelijke benadering naar duurzaamheid kijkt, wuift hij weg. Corporate Knights gaat, zegt hij, over niets meer en niets minder dan transparantie.

 
We willen allemaal een betere toekomst

Heaps zijn benadering voelt rationeel, maar tegelijk heel menselijk. “Ik geloof oprecht dat mensen van nature goed zijn”, zegt hij. “We willen allemaal een betere toekomst, maar het is moeilijk omdat we niet goed weten hoe we die betere toekomst kunnen waarmaken. Ik probeer het alleen makkelijker te maken, door als het ware de juiste stappen op één pagina te zetten. Zo kun je een geïnformeerde keuze maken als klant of investeerder.”
De helft van onze problemen kan worden opgelost door ons beter bewust te zijn van wat er om ons heen gebeurt
“Ik zeg niet dat het al onze problemen gaat oplossen. Maar de helft van onze problemen kan opgelost worden door ons beter bewust te zijn van wat er om ons heen gebeurt. Je moet weten wie er aan de spreekwoordelijke ‘juiste kant van de geschiedenis staan’.”
 
De operationele kant van Corporate Knights is zorgvuldig uitgedacht door Heaps en zijn team in Toronto. Hun benadering doet denken aan wetenschappelijk onderzoek, met een methodische toewijding aan consistentie. “Het heeft geen nut om slechts één keer iets te meten, om slechts één keer een lijst op te stellen”, vervolgt hij. “Je moet het keer op keer doen, jaar na jaar na jaar. Op die manier verzamel je meer data en meer details om mee te spelen en krijg je een meer waarheidsgetrouw beeld. Naarmate de urgentie toeneemt, kunnen we meer bedrijven overhalen en uitkomsten veranderen.”

 
Vertellen heeft geen zin, je moet het laten zien

Het gesprek gaat van de methodologie feilloos over in het praten over de wereldwijde trend van open data en extreme transparantie. We vragen ons hardop af waar Heaps Corporate Knights plaatst tussen projecten als de Panama Papers. Heaps is ontspannen over de vergelijking. Hij ziet zijn eigen ranglijst over duurzaamheid als onderdeel van de wereldwijde beweging naar transparante rapportage. Dit dwingt bedrijven ertoe meer verantwoording af te leggen over belangrijke zaken, van financiën tot werknemersrelaties. “We zien onszelf als onderdeel van een grote golf van organisaties die zich inzet voor radicale transparantie. Ons werk heeft hier invloed op gehad.”
 
We zien onszelf als onderdeel van een grote golf van organisaties die zich inzet voor radicale transparantie.
 
Hij lacht wanneer hij toegeeft hoe eindeloos zijn werk lijkt. “Je moet veel complexe materie samenvatten tot een paar pagina’s om het de Global 100 te kunnen noemen! En het is natuurlijk eindeloos schaalbaar: de volgende 1000 bedrijven, of bedrijven per land.”
 
Maar het idee van eenvoud is de kern van zijn visie. In een branche die zo doordrongen is van claims en tegenclaims is het verzamelen van consistente data één ding. Het presenteren ervan op een manier die begrepen kan worden én waarnaar gehandeld kan worden, is een tweede. Heaps ziet openheid, transparantie, duidelijkheid en beknoptheid niet alleen als zaken die hij naar boven haalt in bedrijven, maar als begrippen die Corporate Knights moet belichamen om te kunnen slagen in zijn missie.
 
“Het publiek heeft minder vertrouwen in bedrijven dan 10, 20, 30 jaar geleden. Mensen geloven niet meer zomaar alles. En dat is positief”, zegt hij.
 
“En dat is niet verrassend te noemen. We hebben gezien dat fossielvrije fondsen tóch fossiele brandstoffen hadden. We hebben schandalen in de boekhouding gezien. Ik twijfel er niet aan dat er meer schandalen volgen in de toekomst. Het goede nieuws is dat we zien dat dit soort zaken nu worden gecontroleerd en dat er beter opgelet wordt.”
 
Heaps stelt dat bedrijven zich hierdoor steeds meer bewust zijn van het feit dat mensen toekijken. “Duurzaamheid was eerst meer een PR-probleem, iets wat aangepakt kon worden met persberichten en advertenties. Nu zien we dat duurzaamheid is verplaatst van hun communicatieafdeling naar afdelingen als Legal, Risk en Business Development.”
                                                                                   
“Wat goed is, is dat je nu inzicht kan krijgen in de beweegredenen van deze bedrijven én in hun investeerders door te kijken naar één Excel-spreadsheet. Het is soms zo simpel. Je kunt gewoon kijken naar welk percentage van de opbrengsten van een bedrijf, en van de winst, wordt geïnvesteerd in duurzame bronnen.”

 
Transparantie, waakzaamheid en eerlijkheid

De doorslaggevende factor ligt bij de investeerders volgens Heaps. “Zij hebben een rol op de achtergrond die heel belangrijk is bij het nemen van zakelijke besluiten over duurzaamheid, maar waar je niet vaak over hoort”, legt Heaps uit. “Als je een investeerder bent, is het jouw taak om te kijken naar de toekomst, om te zien hoe het met het bedrijf zal gaan. Bijvoorbeeld: hebben ze een disproportioneel groot aandeel in een groeimarkt? Of een krimpmarkt, zoals auto’s? Zitten ze in een markt die eerst groeide en nu afneemt of heeft het bedrijf zijn top al bereikt?”.
 
Dit is wellicht de meest kenmerkende eigenschap van de missie van Corporate Knights. Heaps ziet toegang tot heldere informatie als de sleutel tot het helpen van consumenten, investeerders en uiteindelijk bedrijven zelf in het maken van betere en slimmere keuzes.  

 
De nieuwe standaard

“Onduidelijke standaarden leiden tot slechte rapportages”, zegt hij, en dit leidt ertoe dat consumenten en investeerders minder goede keuzes kunnen maken. Het is dus van belang voor Corporate Knights om nieuwe normen voor transparantie te introduceren en de lat hoog te leggen. Niet alleen voor het milieu, de maatschappij of de toekomst van de planeet, maar ook voor bedrijven en investeerders. Daarnaast moeten bedrijven volgens Heaps erkennen dat duurzaamheid uiteindelijk de doorslag geeft over de groei en toekomst van een onderneming.
 
Terwijl we ons gesprek afronden en praten over de volgende uitgave van Corporate Knights magazine krijg ik het gevoel dat het zomaar eens zo zou kunnen zijn dat Toby Heaps onderdeel is van een beweging die niet alleen verandert hoe we handelen in duurzame bedrijfsvoering, maar ook hoe we denken over duurzaam leven.